PRZEMOC DOMOWA – gdzie leży Granica

Jako adwokat, doświadczenie w sprawach karnych nabrałam niestety głównie przez sprawy, w których dochodziło do przemocy w rodzinach. Występowałam po stronie ofiar, jak i oskarżonych. Bywało, że te sprawy dotyczyły rzeczywiście znęcania się, a bywało, że jedna ze stron celowo stawiała tak poważne zarzuty dla potrzeb toczącego się postępowania o rozwód.

Choć nawet w udanym małżeństwie zdarzają się kłótnie, to warto zadać sobie pytanie, gdzie leży granica i kiedy zachowanie jednego z członków rodziny nosi znamiona przemocy domowej.

Aby zdefiniować przemoc najlepiej odwołać się do definicji wskazanych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U.2024.424 t.j. z dnia 2024.03.21 ) oraz ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks Karny (Dz.U.2024.17 t.j. z dnia 2024.01.04)

PRZEMOC DOMOWA

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U.2024.424 t.j. z dnia 2024.03.21 ): „Ilekroć w ustawie jest mowa o:1) przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,

b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,

c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,

d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,

e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej;”

ZNĘCANIE SIĘ

Zgodnie z art. 207 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks Karny:

„§  1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§  1a. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą nieporadną ze względu na jej wiek, stan psychiczny lub fizyczny,podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§  2. Jeżeli czyn określony w § 1 lub 1a połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§  3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1-2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15.”

Rozwiązanie

Jak wskazałam wyżej, aby rozwiązać trudną sytuację, wystarczające może okazać się podjęcie działań w oparciu o ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U.2024.424 t.j. z dnia 2024.03.21 ), bez konieczności sięgania do tak daleko idących środków, jak wszczynanie postępowania karnego. Na gruncie tej ustawy możemy domagać się zobowiązania osoby stosującej przemocy domową do opuszczenia wspólnie zajmowanego lokalu, zbliżania się na określoną odległość, a nawet zakazu kontaktowania się. Trzeba jednak pamiętać, że jakakolwiek forma przemocy musi być rzeczywista i dla potrzeb toczących się postępowań wykazana.

Co istotne, ustawę stosuje się także do niesformalizowanych związków, nawet takich, które się rozpadły, a także innych członków rodziny, jak np. dzieci, dziadkowie, rodzeństwo.

Wszelkie pytania i wątpliwości rozwieję podczas indywidualnej porady prawnej.